كاهش ۴۰ درصدي توليد فرش دستباف در خراسانرضوي طي يكسال گذشته
كاهش ۴۰ درصدي توليد فرش دستباف در خراسانرضوي طي يكسال گذشته
ايسنا/خراسان رضوي فرش دستباف خراسانرضوي يكي از نفيسترين فرشهاي دستباف ايراني به شمار ميرود. اين فرش در سبكهاي متفاوت و زيبايي بافته ميشود به گونهاي كه به دليل تنوع بالا در سبك رنگ همواره در سراسر دنيا مورد توجه بوده است.
در سالهاي گذشته تحريمها ميزان صادرات اين محصول را تحت تاثير قرار داده بود اما در يكسال اخير شيوع بيماري كرونا بر كاهش ميزان توليد و صادرات فرش دستباف دامن زده است.
افزايش قيمت مواد اوليه، افزايش تورم در كشور، كاهش استفاده از مواد اوليه مرغوب و .... از جمله مشكلات توليد فرش دستباف خراسان رضوي در بازارهاي داخلي و خارجي است، به طوري كه ميزان توليد و فروش اين محصول دچار ركود و آسيب شده است.
به منظور بررسي اثر شيوع بيماري كرونا بر ميزان توليد و صادرات فرش دستباف استان در يكسال اخير با مسئولين اين حوزه به گفتوگو نشستيم.
مهدي كلالي، رئيس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوي در گفتوگو با ايسنا در خصوص توليدات فرش دستباف استان و تاثيرات بيماري كرونا در ميزان توليد آن اظهار كرد: تعداد افرادي كه در سطح استان خراسانرضوي داراي مهارت قاليبافي هستند حدود ۹۰ هزار نفرند كه برآورد ميشود حدود ۴۰ تا ۴۵ هزار نفر در حال حاضر قاليباف فعال باشند. البته متناسب با شرايط فصلي ميزان فعاليت آنها متغير است.
وي با اشاره به اينكه «سرانه توليد فرش دستباف به ازاي هر قاليباف حدود ۶ مترمربع در سال است»، افزود: با اين شرايط ميتوان حدود ۲۴۰ تا ۲۵۰ هزار مترمربع بافت فرش را طي يكسال براي استان در نظر گرفت كه البته بخش قابل ملاحظهاي از اين مقدار متاسفانه با توجه به شرايط بافندهها از جمله كوچك بودن منازل آنها؛ امكان عرضه سريعتر به بازار، فروش راحتتر، نياز كمتر به نقدينگي و ... به تابلو فرش اختصاص دارد كه اين امر در نهايت به برند و اصالت فرش ايراني لطمه وارد ميكند.
رئيس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسانرضوي در مورد عوامل موثر بر ارزش توليد فرش دستباف خاطرنشان كرد: فاكتورهاي اساسي در تعيين ارزش ريالي فرشهاي دستباف موثر هستند كه عمدهترين آنها شامل نوع و كيفيت مواد اوليه مصرفي، ابعاد، رجشمار، نوع بافت، طرح و رنگهاي مورد تقاضاي بازار است لذا تعيين قيمت هر نوع بافت ميتواند متغير باشد.
وي در مورد اثر بيماري كرونا در يك سال گذشته بر ميزان توليد فرش دستباف در استان بيان كرد: از آنجايي كه عمده توليد در كارگاههاي غير متمركز صورت ميپذيرد اين تاثير خيلي قابل به ذكر نيست، اما مسئله اساسي كه در كاهش ميزان توليد فرش دستباف اثر داشته است عدم رونق بازارهاي داخلي و خارجي است.
تحريمها تاثير زيادي در ميزان صادرات فرش دستباف داشته است
كلالي با تاكيد بر اينكه «در حال حاضر فرش دستباف بعد از نفت مشمول تحريمهاي ظالمانه قرارگرفته است»؛ تصريح كرد: تحريمها اثر بسيار مهمي در ميزان صادرات فرش دستباف داشته است. البته تغيير سلايق، وجود رقباي جدي به ويژه در كاهش قيمت تمام شده، عدم توسعه بازارهاي سنتي و عدم ايجاد بازارهاي جديد در عرضه محصولات، شدت تورم در سطح كشور و اثر مستقيم درقيمت تمام شده، كاهش استفاده از مواد اوليه مرغوب و ... مواردي است كه در كاهش ميزان صادرات فرش دستباف نقش عمدهاي داشتهاند.
وي ادامه داد: در بازار داخلي نيزكاهش محسوس فروش را به دليل كاهش قدرت خريد توده مردم، عدم توجه مزدوجين جوان به ارزش و مزاياي فرش دستباف بدليل عدم فرهنگسازي ضرورت استقبال از اين هنر و صنعت ملي، عدم وجود برنامه ملي براي ساماندهي و شناسنامهدار شدن محصولات توليدي و عدم اطمينان از ارزش واقعي محصول توليدي و..مسائلي است كه در عدم رونق بازار داخلي نقش مهمي داشته است.
رئيس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسانرضوي گفت: خوشبختانه در سند ملي فرش دستباف راهبردهاي اساسي در زمينه تامين مواد اوليه، توليد فرش دستباف؛ بازاريابي، فروش و زيرساختها پيشبيني شده است. اميد است باتوجه به مديريت جديد مركز ملي فرش شاهد اتفاقات مطلوبي در آينده نزديك باشيم.
وي درخصوص مشكلات بيمه قاليبافان نيز بيان كرد: خوشبختانه اخيرا در زمينه بيمه قاليبافان (بيمه عشاير؛ روستايي؛ كشاورزان) اقدامات بسيار مطلوبي صورت پذيرفته است. در حال حاضر ميتوان عنوان كرد براي هر قاليبافي كه تمايل به تحت پوشش قرارگرفتن بيمه دارد هيچ مشكلي وجود ندارد. اميد است با اتخاذ تدابير لازم از سوي مركز ملي فرش به زودي شاهد رونق بازار داخلي و خارجي باشيم.
بايد برخي مواد اوليه براي توليد فرش دستباف وارد شود
كلالي با بيان اينكه برخي از مواد اوليه نظير ابريشم، پشم، رنگزاها (قرمز دانه و...) با توجه به نوع توليد ( بويژه با رجشمار بالا ) ضرورت دارد تا وارد شوند، تصريح كرد: عليرغم اينكه توليد داخل وجود دارد، ليكن به لحاظ كيفيت در حد مورد نظر توليد كننده و تاجر نيست و بايد دراين خصوص تدبير شود و در زمينه توليد و فراوري مواد اوليه از دستگاهاي نوين و به روز استفاده شود. همچنين در توليد محصولاتي نظير پشم برنامهريزي شده تا توليد نژاد دامهاي مورد نظر در دستور كار سازمان جهاد كشاورزي قرار گيرد.
وي ادامه داد: البته هميشه ضرورت به توليد همه مواد اوليه مورد نياز نيست، چرا كه ممكن هست كشور داراي مزيت نسبي نباشد و قيمت تمام شده آن بصورت واردات ارزانتر باشد. البته در اين خصوص بايد كار كارشناسي صورت پذيرد تا موضوع اشتغالزايي و ضرورت توليد داخلي نيز مد نظر قرار گيرد.
رئيس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسانرضوي تاكيد كرد: از ابتداي سال ۹۹ تاكنون ۱۲ واحد توليدي متمركز و غيرمتمركز در سطح استان بدون تسهيلات بانكي با ميزان اشتغال بيش از ۴۰۰ نفر ايجاد شده است .
هادي مخملي، رئيس اتحاديه فرش دستباف مشهد نيز در گفتوگو با ايسنا در خصوص ميزان توليد و صادرات فرش دستباف استان در ۱۰ ماه اخير سال جاري اظهار كرد: بازار در سال جاري با گران شدن مواد اوليه روبهرو بوده است. اقتصاد معكوسي در رابطه با توليد فرش دستباف اتفاق افتاد. به دليل گران شدن مواد اوليه تابآوري بافندگان خانگي كم شده و بافندگان قادر به توليد بالا نيستند و توليد در استان كاهش يافته است. بازار دچار ركود تورمي شده و به دليل كمبود توليد در استان در سال جاري نمايشگاه برگزار نشده است.
كاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدي توليد فرش دستباف در خراسان رضوي
رئيس اتحاديه فرش دستباف مشهد در زمينه ميزان توليد فرش دستباف در يك سال گذشته با شيوع بيماري كرونا بيان كرد: توليد فرش دستباف در استان در يكسال گذشته بين ۳۰ الي ۴۰ درصد كاهش داشته است. اين كاهش به دليل اقتصاد معكوسي است كه به دليل بيماري كرونا حاصل شده و ركود تورمي را ايجاد كرده است.
وي با اشاره به اينكه «بيماري كرونا بر صادرات فرش دستباف استان لطمه وارد كرده است»، خاطر نشان كرد: به دليل ارزشمند بودن فرش دستباف و علاقهمندي مشتريان كشورهاي مختلف به فرش دستباف خراسانرضوي اين فرش جايگاه خود را در دنيا حفظ كرده است. خراسانرضوي ويژگي سفارش پذير بودن دارد كه اين مساله به تنوع در توليد و ايجاد سبكهاي مختلف و توليد فرشهاي با بزرگ پارچه مرتبط است.
رتبه دوم خراسان رضوي در توليد و صادرات فرش دستباف در كشور
مخملي در مورد جايگاه خراسانرضوي در توليد و صادارت فرش دستباف عنوان كرد: خراسانرضوي در توليد و صادرات فرش دستباف در كشور رتبه دوم را داراست.
وي ادامه داد: آمار دقيق گمركي در مورد ميزان صادرات از گمركات استان وجود ندارد، زيرا فرشهاي خراسانرضوي از گمركات مختلف كشور صادر ميشوند. به خاطر اينكه توليدات متنوع در كشورهاي مقصد صادارت سفارش خاص خود را در خصوص فرش دستباف استان دارند. در سالهاي اخير در زمينه صادارات فرش دستباف به امريكا به دليل تحريمها با كاهش۳۰ تا ۳۵ درصدي مواجه بودهايم. اين كاهش صادرات لطمه زيادي را به صادرات فرش دستباف ايران به خصوص فرش دستباف خراسان رضوي وارد كرده است. كشورهاي چين، ژاپن، كشورهاي عربي، ايتاليا، اندونزي، و.. مقصدهاي صادراتي فرش دستباف استان هستند.
رئيس اتحاديه فرش دستباف مشهد در رابطه با مشكل بيمه قاليبافان تصريح كرد: بيمه قاليبافان هر ساله در بودجه دولت ديده ميشود ولي محل اعتباري براي آن در نظر گرفته نميشود. اما به تازگي مركز ملي فرش اقدام بسيار خوبي براي بيمه قاليبافان و تحت پوشش قرار دادن آنها با بيمه عشايري انجام داده است. اين نوع توجهات به بافندگان فرش دستباف باعث ميشود تا اميد به ادامه كار در آنها بيشتر شده و اين صنعت سرپا باقي بماند. با توجه به پروانههاي صادر شده كارگاههاي جديدي در استان شروع به فعاليت كردهاند.
شستشوي فرش را به كدام قاليشويي بسپاريم؟